Hoe werkt de politiek in België?

België is een 'federale staat'. Dat wil zeggen dat het land niet enkel wordt bestuurd door 1 centrale regering en parlement.

Er zijn verschillende niveaus van bestuur die elk beslissingen mogen nemen over andere onderwerpen. Dat noemen we de 'bevoegdheden'. Bij de verkiezingen beslissen we wie in die niveaus mag zitten.

De verschillende niveaus zijn:

• Federaal (heel België)
• Gemeenschappen: Vlaams, Frans en Duitstalig
• Gewesten: Vlaams, Waals en Brussels Hoofdstedelijk
• Provincies, zoals West-Vlaanderen en Limburg
• Gemeentes, zoals Aalter en Londerzeel

1. Federaal: heel België

De federale regering en het federaal parlement nemen beslissingen voor heel België, zoals over:

• Buitenlandse zaken
  • Voorbeeld: internationale afspraken, zoals het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden.
• Veiligheid
  • Voorbeeld: federale politie die onder andere ernstige misdaden onderzoekt.
• Volksgezondheid
  • Voorbeeld: reageren op noodsituaties, zoals de coronapandemie.

Naast het federaal niveau zijn er ook gemeenschappen en gewesten.

Die zijn ontstaan omdat er grote verschillen zijn tussen de verschillende delen van het land.

2. Gemeenschappen

Er zijn 3 gemeenschappen.

1. Vlaamse Gemeenschap
2. Franse Gemeenschap
3. Duitstalige Gemeenschap

Elk van die gemeenschappen heeft ook een parlement en een regering.

Zij beslissen over dingen die te maken hebben met de personen die in de gemeenschap wonen, zoals:

• Cultuur
  • Voorbeeld: musea en bibliotheken beheren.
• Onderwijs
  • Voorbeeld: de eindtermen, die zeggen wat leerlingen moeten kennen aan het einde van het schooljaar.
• Welzijn
  • Voorbeeld: kinderopvang en ouderenzorg organiseren.

3. Gewesten

Er zijn ook 3 gewesten.

1. Vlaams Gewest
2. Waals Gewest
3. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Ook elk gewest heeft een parlement en een regering.

Zij beslissen over dingen die te maken hebben met het grondgebied, zoals:

• Milieu
  • Voorbeeld: de natuur beschermen.
• Mobiliteit
  • Voorbeeld: openbaar vervoer organiseren.
• Ruimtelijke ordening
  • Voorbeeld: wegen en bruggen plannen, ontwerpen en bouwen.

6 regeringen en 6 parlementen

Als je al die regeringen en parlementen optelt, zouden er van elk 7 moeten zijn. Toch zijn er in België ‘maar’ 6 regeringen en 6 parlementen.

1. Federaal Parlement
2. Vlaams Parlement
3. Waals Parlement
4. Brussels Hoofdstedelijk Parlement
5. Parlement van de Franstalige Gemeenschap
6. Parlement van de Duitstalige Gemeenschap

De Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest hebben namelijk een 1 parlement en regering. Dat komt doordat hun grondgebied samenvalt.

Bij de andere gemeenschappen en gewesten is dat niet zo.

4. Provincies en gemeenten

In de gemeenten en provincies worden de besluiten genomen door de gemeenteraad en de provincieraad. Ook dit zijn een soort van parlementen.

De gemeenteraad en provincieraad staan het dichtst bij jou en nemen besluiten over de gemeente of provincie waarin je woont.

Bijvoorbeeld over fietspaden, natuurgebieden en speelpleinen.

Er is ook nog Europa

België is lid van de Europese Unie.

Sommige dingen worden daarom ook in het Europees Parlement beslist. In dat parlement zitten vertegenwoordigers uit alle EU-landen.

Zij maken regels die voor meerdere landen belangrijk zijn, bijvoorbeeld voor het klimaat, online privacy of de euro.