"Ik kan mezelf gewoon de grond in boren" | Tiana (21) en Sander (22)

Zit je met vragen na het gesprek tussen Tiana (21) en Sander (22)? Hier vind je antwoorden!

Onzekerheid en piekeren

Ik kan mezelf soms de grond in boren. Hoe stop ik daarmee?

“Ik ben niet goed genoeg”, “ik ben niet blij met mezelf”. Spoken deze gedachten ook wel eens door je hoofd? Dan is je 'grumpy unit' in je hersenen aan het werk.

Maar wist je dat je je eigen gedachten niet altijd moet geloven? En dat je die 'grumpy unit' kan uitschakelen?

Er is een trucje dat je kan toepassen zodat de negatieve gedachten minder effect op je hebben. Als je je focust op positieve gedachten zoals “ik heb mijn best gedaan!”, “perfect is maar saai” of “let it go!”, kan je de 'grumpy unit' uitschakelen.

Een tip om die switch te maken? Hou een 'happy slogan' in je hoofd zodat negativiteit minder kans krijgt.

In deze video krijg je tips om die switch van grumpy naar happy te maken

Ik vind mijn eigen problemen minder belangrijk dan die van anderen. Is dat erg?

Het is heel nobel van je om veel te geven om anderen. Dat is een supermooie eigenschap!

Maar let misschien wel een beetje op dat je jezelf niet uit het oog verliest. Ook jouw gevoelens, gedachten en problemen verdienen aandacht van jou, en van anderen.

Een kleine tip: probeer jezelf ook met dezelfde liefde en mildheid te behandelen als je met een vriend(in) zou doen. Want vaak zijn mensen harder voor zichzelf dan voor anderen. En dat is nergens voor nodig.

Wist je trouwens dat je door voor jezelf te zorgen, meer (mentale) ruimte creëert om ook voor anderen te zorgen?

Vergelijk het met de situatie op het vliegtuig. Daar zeggen de stewards ook dat je eerst je eigen zuurstofmasker moet opzetten zodat je nadien beter de andere kan helpen. Voor mentale gezondheid is dat een beetje hetzelfde 😊

Hoe stop ik met piekeren?

Probeer deze tips eens uit. Het is normaal dat ze niet allemaal werken, want piekeren is voor iedereen anders.

  • Merk op dat je aan het piekeren bent. Dat klinkt logisch, maar soms gebeurt het piekeren zonder dat je het beseft. Vooral in het begin merk je soms niet dat je aan het piekeren bent, maar pas nadat het al een tijdje bezig is en je er last van krijgt.

  • Doe iets fysieks. Piekeren zit in ons hoofd, dus je kan proberen focussen op je lichaam van zodra het begint. Gaan sporten, in de tuin graven, een smoothie maken, ... alles kan.

  • Houd een piekerkwartiertje. Spreek met jezelf af dat je 15 minuten lang volop mag piekeren en dat je er daarna mee stopt.

Lees meer tips om te stoppen met piekeren

Ik ben veel bezig met hoe anderen over mij denken. Hoe stop ik daarmee?

“Was ik wel tof genoeg in de groep?” of “Zou die persoon mijn Instagram-post wel écht goed vinden?”

Spoken deze gedachten ook weleens door je hoofd? En vind je dat best wel vervelend? Dan is er goed nieuws: je kan ermee stoppen.

Helpen die gedachten of niet? 

Helpen die gedachten jou op een of andere manier? Dragen ze ergens toe bij? Helpen ze je vooruit? Nee? Laat ze dan voorbijgaan!

Het zijn maar gedachten (en die zijn niet altijd juist 😉), je hoeft er dus geen aandacht aan te besteden als ze je niet helpen.

Wat als jij ‘die andere’ was?

Beeld je in dat jij die andere bent. Waarmee zou jij dan bezig zijn? Welke dingen zouden er in jouw hoofd omgaan?

Merk je ook dat ‘die andere’ zijn of haar eigen focus, gedachten en problemen heeft? Die heeft helemaal niet de tijd en ruimte om jou grondig te analyseren en elke kleine gedraging van jou onder de loep te nemen. Laat staan daar een oordeel over te hebben.

Integendeel, iedereen is vooral bezig met zichzelf en stelt zichzelf dezelfde vragen, zoals:

  • “Was mijn reactie wel goed genoeg?”
  • “Wat ga ik vanavond doen?”
  • “Hoeveel tijd moet ik daarin steken?”

En iedereen overschat hoe vaak andere mensen een oordeel vellen.

Probeer dit in het achterhoofd te houden als je nog eens piekert over wat anderen van je denken.

Vraag het eens

Als je denkt dat mensen negatief denken over jou, waarom vraag je hen niet eens wat ze over jou denken?

Je zult merken: meestal is het niet zo negatief of oordelend als je denkt. En als dat toch zo is? Boeien! Dat is dan vooral heel jammer voor hen!

Hoe weet ik zeker of mijn vrienden mij echt leuk vinden?

Of anderen je leuk vinden, kan je niet controleren. Dat aanvaarden is soms moeilijk, vooral als je wat onzeker bent.

Vind eerst jezelf leuk

Jezelf graag hebben, daar begint het bij.

Hoe steviger jij in je schoenen staat, hoe minder je zal piekeren over wat anderen van je denken.

Klikt het niet met een bepaalde groep? Dan zal je het ook makkelijker vinden om dat te aanvaarden.

Verhoog je zelfvertrouwen met deze 7 tips.

Enkele tekens

Je mag ervan uitgaan dat je vrienden jou graag hebben als:

  • Ze respect voor je tonen
  • Ze jou niet uitsluiten of met opzet kwetsen
  • Ze blij zijn als jij erbij bent

Het kan gebeuren dat een vriend eens kortaf is, misschien omdat die slecht geslapen heeft of omdat jullie het niet eens waren met elkaar.

Zolang dat niet te vaak gebeurt en jullie allebei ook 'sorry' kunnen zeggen, hoef je er niet te veel achter te zoeken.

Twijfel je?

Twijfel je aan iemands goede bedoelingen? Praat er dan open over.

Val niet aan maar vertrek vanuit je eigen gevoel en vraag of dat kan kloppen.

Voel je je elke keer slecht nadat jullie hebben afgesproken? Dan neem je misschien beter de moedige beslissing om jullie vriendschap te beëindigen.

Is iedereen echt uniek?

Ja, zelfs een identieke tweeling is niet helemaal hetzelfde.

Ook zij delen niet honderd procent dezelfde mening of zien er niet helemaal hetzelfde uit. Dat geldt voor alle mensen. Iedereen verschilt van gedachten, geweten en godsdienst.

Met andere woorden: je hebt het recht om te zijn zoals je bent. Verschillend van de anderen. Het leven zou maar een saaie boel zijn als we allemaal identiek waren.

Eetstoornis

Wanneer heb ik een eetstoornis?

Iedereen heeft weleens geen honger en veel mensen troosten zichzelf weleens met een zak chips voor de tv. Dat wil nog niet zeggen dat je een eetstoornis hebt. 

Bij een eetstoornis wordt 'wel of niet eten' zo belangrijk dat het je leven gaat bepalen. Je bent er in je hoofd heel vaak mee bezig

Als eten of niet eten zowat de enige manier geworden is voor jou om met moeilijke dingen om te gaan, spreken we van een eetstoornis.

Ik denk dat ik een eetstoornis heb. Wat nu?

We kunnen het niet vaak genoeg herhalen: praten helpt!

Vertel het aan je huisarts, je ouders of vrienden. Of loop langs bij het CLB of de vertrouwensleerkracht op jouw school. Ook in het JAC kan je terecht.

Misschien vind je dat nu nog te eng? Je kan ook een mail of een brief schrijven. Of zoek lotgenoten via fora op het internet. Let er wel op dat de anderen je stimuleren om te genezen. Goeie fora zijn die van ANBN of www.proud2bme.nl.

Misschien vind je het heel moeilijk om iemand in vertrouwen te nemen. Je hoeft je niet te schamen. Het is juist moedig als je de eerste stap zet.

Een eetstoornis is niet in je eentje op te lossen. Praten toont aan dat je goed voor jezelf wil zorgen en dat je wil leven zonder de lasten van een eetstoornis.

Wat kan ik doen als iemand in mijn omgeving een eetstoornis heeft?

Blijf de vriend, vriendin, collega of familielid zoals voordien.

  • Zeg heel eerlijk maar rustig wat je opvalt. Laat horen dat je je zorgen maakt. Hou het concreet. Je zegt beter “Ik zag dat je maar 1 boterham at” dan “Je eet te weinig”.
  • Dwing niemand om te eten, of te stoppen met eten. Ruzie over eten helpt niemand vooruit. Laat de persoon zelf beslissen hoeveel hij of zij eet. Iets speciaal voorzien of aparte producten gaan kopen is niet nodig, je mag ook je eigen grenzen bewaken.
  • Spreek samen af voor activiteiten die niets met eten te maken hebben. Ook als iemand niet meekomt is het belangrijk om iemand wel te blijven uitnodigen. Dan voelt die persoon dat hij of zij welkom is. Houd contact, stuur een sms of een mail, laat regelmatig iets van je horen.
  • Je bent geen therapeut, maar wel een vriend, familielid of collega. Gedraag je dus niet als een therapeut, maar probeer op je persoonlijke manier te helpen en steun te bieden tijdens de behandeling. Je kan bijvoorbeeld samen opzoeken waar iemand terecht kan of meegaan tot aan de deur bij een eerste gesprek.
  • Zorg goed voor jezelf. Let erop dat niet alle aandacht naar de persoon met een eetstoornis gaat, maar dat je ook voldoende tijd neemt voor jezelf en leuke dingen blijft doen. Lucht zelf ook af en toe eens je hart.

Psycholoog

Kan ik gratis naar een psycholoog?

Ja, je kan als jongere gratis terecht bij organisaties zoals het JAC, TEJO en OverKop.

Niemand hoeft te weten dat je daar gaat.

Vind gratis en anoniem psychologische hulp

Kan ik naar een psycholoog zonder dat iemand het weet?

Ja, je kan terecht bij organisaties zoals het JAC, TEJO en OverKop. 

Je kiest zelf of je iemand vertelt dat je daar gaat of niet. 

Hier vind je gratis en anoniem psychologische hulp

Waarvoor kan ik naar een psycholoog?

Je kan bij een psycholoog terecht voor alle psychische problemen, zoals bedplassen, een depressie, een eetstoornis, faalangst, nachtmerries, onzekerheid, rouw, slaapproblemen, stress, zelfmoordgedachten ...

Waar je ook mee zit: een psycholoog kan je helpen.

Lees hier wat je kan verwachten van een psycholoog

Praten

Ik word soms heel boos. Hoe kan ik kalmer blijven?

Word je soms heel erg kwaad tijdens een gesprek of discussie? En wil je liever wat kalmer reageren? Probeer deze tips eens uit:

1. Tel in stilte tot 10

Elke keer iemand iets zegt of doet wat je echt kwaad maakt, ga je in stilte tot 10 tellen, rustig ademen.

Tijdens die 10 seconden denk je na: is het de moeite om hier boos over te zijn?

Op die manier krijg je meer tijd om na te denken en zal je minder snel ruzie maken.

Je zal merken dat na 10 seconden de boosheid veel minder is.

2. Adem langzamer

Breng je aandacht bij je ademhaling en adem bewust wat langzamer. Adem langer uit dan je inademt.

Zie ook: Helpt ademen tegen stress?

3. Zeg in gedachten je 'mantra' op

Kies een mantra uit dat je in gedachten kan zeggen als je merkt dat je kwaad wordt.

Bijvoorbeeld: "Rustig" of "Ik heb controle over hoe ik me voel en ik kies ervoor om me kalm te voelen".

Voor inspiratie kan je "mantra to be calm" googlen.

4. Neem afstand

Zet letterlijk een stap terug als het te veel wordt.

Zeg dat je even uit de kamer gaat om af te koelen en dat jullie verder kunnen doen met het gesprek als jullie allebei rustig zijn.

Hoe help ik iemand die zich niet goed voelt?

Je kan helpen op verschillende manieren en wat helpt is voor iedereen anders. Ga na wat zowel voor jou als voor je vriend of vriendin goed voelt en vraag hulp bij anderen als dat nodig is.

Do’s:

  • Praat Durf je vriend of vriendin met problemen aan te spreken. Zelf zal die misschien minder snel die stap durven zetten. Toon je bezorgdheid en vraag wat je kan doen om te helpen.
  • Luister Door te luisteren doe je al heel veel. Vaak lucht het erg op als iemand zijn gedachten/gevoelens gewoon eens kan uitspreken. Laat je vriend of vriendin vertellen en oordeel niet. Toon begrip voor zijn of haar gevoelens.
  • Houd contact Probeer er te zijn voor je vriend of vriendin. Vraag regelmatig hoe het gaat en toon je vriend of vriendin dat hij of zij op jou kan rekenen. Stuur bijvoorbeeld eens een berichtje dat je aan hem of haar denkt.
  • Doe samen dingen Stel voor om samen iets leuks te doen. Kom zelf met een paar voorstellen. Kies iets dat zijn of haar gedachten even helemaal verzet.

Don’ts:

  • Minimaliseer niet Wat voor jou iets kleins lijkt, kan voor iemand anders heel belangrijk zijn. Neem de problemen van je vriend of vriendin serieus en luister begripvol. Zeg dus niet: “Zo erg is het toch niet” of “Gewoon niet meer aan denken”.
  • Geef niet meteen oplossingen Je wil metéén helpen. Dat is te begrijpen. Maar een vriend of vriendin met problemen wil liefst eerst iemand die luistert. Zeg dus niet: “‘Ga er even tussenuit, dan voel je je vast beter”, “Sporten helpt, ga eens een eindje joggen” of “Praat erover met je huisarts”. Later kan je wel samen naar een oplossing zoeken die past bij je vriend of vriendin.
  • Oordeel niet Misschien vind je dat je vriend of vriendin overdrijft of begrijp je niet goed waar die zich zo'n zorgen over maakt. Dat is normaal, jij bevindt je niet in dezelfde situatie en iedereen reageert anders. Toch is het belangrijk dat je begrip toont voor hoe je vriend of vriendin zich voelt. Zeg dus niet: “Stop met dat zelfmedelijden”, “Je zoekt aandacht” of “Doe niet zo flauw”.
Met wie kan ik praten over donkere gedachten?

Goed idee om over je donkere gedachten te praten! Het is een cliché, maar praten kan echt helpen.

Kies iemand waarbij je je goed voelt: een goede vriend(in), iemand van je familie, school of werk.

Geef aan dat je een babbel nodig hebt. Zo weten ze dat ze hun gsm aan de kant moeten leggen en aandachtig luisteren.

Laat je niet tegenhouden door negatieve gedachten. Ga ervoor, je zult zien dat het goed doet!

Durf je er niet goed over praten met iemand uit je omgeving? Je kunt ook praten, chatten of mailen met iemand die je niet kent. De organisaties in het blokje 'Praat erover' luisteren graag naar jou.

Hoe praat ik met mijn ouders over gevoelige onderwerpen?

Goed idee om met je ouders te praten! 

Vind je het een beetje eng? Deze praktische tips helpen je op weg: Hoe kan ik openhartig praten met mijn ouders over gevoelige onderwerpen?

Waar kan ik die kaartjes met vragen vinden?

Bekijk ook de andere afleveringen van Donkere gedachten

Nood aan een babbel?

Praat erover