Doxing? Technostress? Digitale begrippen uitgelegd

Het Apestaartjarenonderzoek brengt de digitale leefwereld in kaart en laat daarbij heel wat digitale termen vallen. Je kan niet uit elke term zomaar de betekenis afleiden. De belangrijkste woorden leggen we uit.

Algoritmes op sociale media

Algoritmes op sociale media zijn robots. Robots die achter de schermen van sociale mediaplatformen als Instagram of Facebook bijvoorbeeld werken.

Die robots sorteren de berichten in je nieuwsoverzicht volgens hoe belangrijk ze zijn voor jou. Als het algoritme denkt dat je iets belangrijk vindt, dan staat het bovenaan in je nieuwsoverzicht.

Ze weten wat jij belangrijk vindt, omdat ze bijhouden wat je allemaal uitspookt op die sociale media. Als je dus vaak video’s met katjes een hartje of een duimpje geeft, dan zal het algoritme je nog meer video’s van katjes tonen. Slimme robot, bliep blob bob!

Deze video legt nog uitgebreider uit hoe algoritmes werken:

Cyberpesten

Cyberpesten is pesten via online kanalen. Pesters sturen dan bijvoorbeeld kwetsende berichten naar je of zorgen ervoor dat je uitgesloten wordt uit groepsgesprekken. Vaak gebeurt cyberpesten in combinatie met pesten in het echte leven.

Datacontrole

De mate waarin je zelf kan kiezen wat er met jouw online gegevens gebeurd. Het gevoel dat je geen datacontrole hebt, is het gevoel dat je geen invloed hebt op wat er online met jouw persoonlijke gegevens gebeurt.

Digital detox

Afkicken van digitale media, da’s digital detoxen. Mensen die zich verslaafd voelen aan sociale media, games of eindeloos video’s kijken, kiezen ervoor om een tijdje hun smartphone uit te laten of hun profiel op sociale media te verwijderen om niet meer in de verleiding te komen.

Digital natives

Zijn smartphones en internet er al altijd geweest in je leven? Dan ben je waarschijnlijk een digital native. Met ‘digital natives’ bedoelene we de generatie die opgegroeid is met digitale media, tegenover de generatie die een tijd gekend heeft zonder smartphones of internet.

Doxing

Doxing is informatie verzamelen over een persoon en die verspreiden, meestal om het slachtoffer te kwetsen of belachelijk te maken. Inbreken in iemands smartphone om gênante foto’s van die persoon te verzamelen bijvoorbeeld, of zomaar iemands telefoonnummer online zetten zodat iedereen die kan bellen, dat is doxing.

GDPR

De GDPR of General Data Protection Regulation is een wet die het jou mogelijk maakt om je persoonsgegevens zoals foto’s, e-mailadres of telefoonnummer te beschermen. Die wet zegt onder andere dat anderen altijd jouw toestemming nodig hebben als ze jouw persoonsgegevens willen gebruiken.

Hype

#TheGitUpChallenge vanop TikTok of een VSCOGirl zijn op Instagram, je kent vast heel wat hypes. Het is iets wat tijdelijk populair is om te hebben of doen, daardoor veel aandacht krijgt, maar vaak ook belangrijker lijkt dan het eigenlijk is.

Meme

Een stukje tekst, afbeelding en/of video, vaak humoristisch, dat verspreid en aangepast wordt door meerdere internetgebruikers. Memes bouwen meestal voort op iets uit de actualiteit en bevatten vaak een onderliggende boodschap.

Deze ken je vast:

Online activisme

Online activisten zijn overtuigd van een bepaald standpunt en gebruiken digitale media om voor verandering in de wereld te zorgen.

Ze zijn lid van een Facebookgroep met mensen die een bepaald standpunt aanhangen of maken memes om een bepaalde boodschap te verkondigen.

Privacymanagement

Er bewust voor zorgen dat niet iedereen zomaar alles van je kan zien. Bijvoorbeeld met instellingen op sociale media je profiel privé maken, of bepaalde foto’s alleen met je beste vrienden delen. Zo kies je exact wie welke gegevens van jouw mag zien. Safe!

Sexting

Sex on the beep! Sexting is het verzenden of ontvangen van seksueel getinte berichten. Het hoeven zelfs geen naaktfoto’s te zijn, het volstaat om iemands hoofd op hol te willen brengen. Niets mis met sexting trouwens, zolang het in vertrouwen en gelijkwaardigheid gebeurt.

Sharenting

Wanneer ouders voortdurend over hun kinderen online posten, zonder hun kinderen daar toestemming voor te vragen. Neen bedankt!

Streamen

Wanneer je een liedje luistert of de video bekijkt die niet op je computer terecht komt. Je hoeft het bestand niet te downloaden, je speelt het vanuit de online omgeving af.

Technostress

Wanneer je stress krijgt door te veel digitale media te gebruiken. Je slecht voelen als je leuke dingen gemist hebt omdat je de hele avond op Instagram scrollde, dat is een voorbeeld van technostress.

Troll

Trollen hebben maar één doel: anderen online doen wenen. Ze halen er plezier uit om ruzie te stoken in de commentsecties op sociale media. Negeren!

Untaggen

Je tag verwijderen in een foto, zodat die niet meer op je profiel komt. De foto blijft wel op internet staan.