“Ik ben kleurenblind. Ooit kwam ik thuis met allemaal roze kleren” | Davy (20)
Kleurenblindheid heeft verschillende vormen. Iemand die écht kleurenblind is? Die ziet de wereld in grijstinten. Zie je wel kleuren, maar merk je er moeilijk een verschil tussen? Dat heet kleurenzienstoornis.
Mannen zijn het vaakst kleurenblind. Het is meestal aangeboren, maar het kan ook doorheen je leven nog opduiken.
In het netvlies van je oog zijn er staafjes en kegeltjes. Door de staafjes zie je licht en donker. En de kegeltjes? Daardoor kan je kleuren zien. Elke kegel zorgt voor een kleur: rood, blauw of groen. Werkt één van de drie kegels niet goed? Dan heb je een kleurenzienstoornis.
Erfelijk
Mensen komen vaak toevallig te weten dat ze aangeboren kleurenblindheid hebben. Ik ben nu 20 en ontdekte het tien jaar geleden. Mijn broer en ik waren televisie aan het kijken. Mijn vader vroeg ineens waarom we naar zwart-witbeelden keken. Wij hadden totaal geen idee.
Via een test in het ziekenhuis ontdekten dokters kleurenblindheid bij ons allebei. Ik bleek protanoop te hebben. Dat wil zeggen dat mijn rode kegeltjes niet werken. En dus zie ik geen verschil tussen rood en groen.
Mijn vader vroeg waarom we naar zwart-witbeelden keken. Wij hadden totaal geen idee.
Davy, 20 jaar
De ontdekking was niet meteen een grote verrassing. Kleurenblindheid zit in onze familie. Mijn grootvader was kleurenblind. Ik heb hem zelf nooit gekend. Ik weet wel dat hij zijn kleurenblindheid doorgaf aan mijn moeder. Dat is zeldzaam. Het komt minder voor bij vrouwen dan bij mannen. Ze wist op voorhand dat de kans bij ons ook groot zou zijn.
Hulpmiddelen
Ik vergelijk kleurenblindheid vaak met dyslexie. Heb je dyslexie? Dan heb je problemen met taal in het algemeen. Maar je grootste moeilijkheid is misschien wel de dt-regel. Ik heb problemen met alle kleuren. Maar het moeilijkste? Het verschil tussen rood en groen zien.
Heb je een kleurzienstoornis? Er zijn heel wat hulpmiddelen. Er zijn telefoonapps die kleuren herkennen. Ook voor mensen zonder een smartphone is er een oplossing: het kleurenwiel. Op die ronde schijf staan de tien basiskleuren in woorden. Hou je het kleurenwiel ergens tegen? Dan kan je zien welke kleur er het meest mee overeenkomt.
Ik ga door het leven met de gedachte dat ik hetzelfde zie als andere mensen.
Davy, 20 jaar
Ik gebruik zelf geen apps. Ik heb ook geen kleurenwiel op zak als ik de deur uitga. Heel mijn leven afhankelijk zijn van zo’n app? Dat wil ik liever niet. Ik zie kleuren, geen zwart-wit. Ik ga door het leven met de gedachte dat ik hetzelfde zie als andere mensen.
Dagelijks leven
Een negatief effect op mijn dagelijks leven? Dat gevoel heb ik niet. Het maakte school wel niet altijd makkelijk. Een schoolbord? Dat ziet er voor mij vrij rood uit. Als iemand erop schrijft, dan zie ik dat niet. Groene en gele kleuren op een computerscherm? Die zijn dan heel fel, zoals fluo. Dat irriteert mijn ogen.
Tijdens voorstelrondjes in een nieuwe groep waren er ook altijd nieuwsgierige klasgenoten. Het was iets speciaals voor hen. Ze vroegen me een hele dag welke kleur alles heeft. Na een tijdje wordt dat vervelend. Het antwoord is altijd hetzelfde: "Ik weet het niet" of "Ik denk dat het die kleur heeft".
Groene en gele kleuren op een computerscherm? Die zijn dan heel fel, zoals fluo. Dat irriteert mijn ogen.
Davy, 20 jaar
Nu werk ik als winkelmedewerker bij Brico. Ik help heel graag mensen. Klanten vragen me soms welke kleuren het best passen bij hun huis. Ik vind het spijtig dat ik hen niet verder kan helpen. Want ik heb geen idee welke kleuren ik hen kan aanbevelen.
Soms zijn er ook grappige situaties. Ooit ging ik winkelen en kwam thuis met nieuwe kleren. Ik had absoluut geen idee dat ze allemaal roze waren.
© 2022 StampMedia - Jolien Erauw