Hoe laat ik als jongere mijn stem horen?

Er zijn verschillende manieren waarop je als jongere je stem kan laten horen: 

1. Bevraging invullen 

Universiteiten, hogescholen of andere organisaties onderzoeken regelmatig de mening van jongeren via enquêtes.

2. Petitie tekenen of starten

Wil je dat iets verandert? Een petitie is een klacht of vraag om iets te veranderen. Andere mensen zetten er dan hun handtekening onder. Zo tonen ze: "Wij willen ook dat dit verandert."

Als een petitie genoeg handtekeningen verzamelt, moet de overheid die klacht of vraag bekijken en bespreken.

Hoeveel handtekeningen is ‘genoeg’? Dat hangt af van waar je je petitie indient. Voor het Vlaams parlement is dat bijvoorbeeld 15.000. Voor je eigen stad of gemeente zal dat minder zijn. 

Tip: Aanstekers

Heb je een leuk idee voor je gemeente? Deel het via Aanstekers. Andere mensen van je gemeente en de jeugdraad kunnen je idee “aansteken” door te stemmen. 

3. Stemmen tijdens de verkiezingen  

Op 13 oktober 2024 zijn het lokale verkiezingen.

Ga jij stemmen? Dan geef je een signaal aan de overheid en beïnvloed je de politiek. 

Hier vind je tips om te bepalen welke partij bij jou past. 

En hier tips om te beslissen op wie je wil stemmen.

4. Leerlingenraad of studentenraad

Als lid van de leerlingenraad of de studentenraad kan je het leven op jouw school mee veranderen.

Wil je impact hebben op alle middelbare scholen in Vlaanderen en Brussel? Dan kan je terecht bij de Vlaamse Scholierenkoepel. 

Wil je impact hebben op alle universiteiten en hogescholen in Vlaanderen en Brussel? Kijk dan eens naar de Vlaamse Vereniging van Studenten. 

5. Begroting van je stad of gemeente 

In sommige steden en gemeenten is er een 'burgerbegroting'. Dat wil zeggen dat inwoners mogen kiezen waar een deel van het geld naartoe gaat. 

Vraag informatie op bij jouw jeugddienst of gemeente. 

6. Jeugdraad 

De jeugdraad helpt mee je stad of gemeente beter te maken voor jongeren. 

Maakt de gemeenteraad een beslissing die gevolgen heeft voor jongeren? Dan moeten ze eerst advies vragen aan de jeugdraad. Dat gaat bijvoorbeeld over subsidies en reglementen of over jeugdhuizen, skateparken, speelbossen, ... 

Wil je over heel Vlaanderen je stem laten horen? Daarvoor is er de Vlaamse Jeugdraad.

In Brussel is er de VGC-jeugdraad. Die geeft advies aan de Vlaamse Gemeenschapscommissie. 

7. Brief schrijven

Brief naar politici 

Ben je niet akkoord met bepaalde politici? Of heb je vragen? Je kan een brief schrijven.

Politici moeten verplicht binnen de 30 dagen reageren op je brief. 

Open brief 

Wil je niet 1 persoon, maar veel mensen bereiken? Dan kan je een open brief schrijven. 

Je richt die brief dan wel aan 1 persoon of een groep, maar je deelt hem wel met iedereen. Bijvoorbeeld via sociale media of online kranten.

8. Betogen en actie voeren

Iedereen heeft het recht om te betogen. Zoals protesten voor meer gelijkheid, een mars voor het klimaat of tegen oorlog. 

Wil je zelf een betoging organiseren? Dan moet je eerst een vergunning aanvragen bij de politie. 

Wil je op een andere manier actie voeren? Dan kan je bijvoorbeeld:

• Boycotten: boycotters roepen op om geen producten van bepaalde merken te kopen.
  • Zo zet je een politieke groep, bedrijf of organisatie onder druk. 
  • Voorbeeld: in 2023 riepen mensen op om Ferrero, Danone en Nestlé te boycotten omdat ze vonden dat die bedrijven in het Amazonewoud te weinig rekening hielden met het milieu en mensenrechten. 
• Websites of pagina’s op sociale media maken om mensen te informeren over bepaalde onderwerpen.
  • Voorbeeld: de 'Black Lives Matter'-beweging begon als een hashtag op sociale media. 
• Zelf een actie bedenken om aandacht te vragen voor iets wat jij belangrijk vindt
  • Klimaatactivisten doen bijvoorbeeld regelmatig acties om aandacht te vragen voor de klimaatopwarming.
  • Voorbeeld: Greta Thunberg begon te spijbelen om aandacht te vragen voor het klimaat.

Denk wel goed na over je actie, zodat je niets strafbaars of gevaarlijks doet.

9. Organisaties

Je hebt misschien al eens gehoord van Amnesty International of Artsen Zonder Grenzen?

Dat zijn 'middenveldorganisaties'. Die heten zo omdat ze 'in het midden zitten', tussen de overheid en de bevolking. 

Via zo'n organisatie kan je jouw stem laten horen zonder direct in de politiek te stappen.

Hier vind je heel wat middenveldorganisaties in België.

10. Politieke jongerenpartij 

Alle Vlaamse politieke partijen hebben een jongerenafdeling: 

• Jong CD&V van CD&V 
• Jong Groen van Groen 
• Jong N-VA van N-VA 
• Jongsocialisten van Vooruit 
• Jong VLD van Open VLD 
• RedFox van PVDA 
• Vlaams Belang Jongeren van Vlaams Belang 

De jongerenpartijen organiseren bijvoorbeeld congressen, debatten, lezingen, activiteiten en acties.

De jongerenpartij heeft een band met de moederpartij: ze beïnvloeden elkaar. 

Wil je zelf in de politiek gaan? Dan is dit de ideale start.

11. Zelf in de politiek gaan 

Wil je zelf in de politiek stappen? Dan moet je eerst verkozen worden en dus opkomen voor de verkiezingen.

Je kan:

• Je kandidaat stellen bij een bestaande politieke partij. 
• Op een kandidatenlijst staan zonder dat je lid bent van een politieke partij
• Zelf een politieke partij oprichten