Hoe herken ik fake news?
Lees je een bericht en wil je weten of het fake news is? Gebruik dan de HALT-methode.
Elke letter staat voor een andere stap:
- Ho, stop even!
- Analyseer de bron
- Lokaliseer andere bronnen
- Traceer de originele context
1. Ho, stop even!
Wanneer je iets ziet passeren en denkt ‘Ho, hier heb ik mijn twijfels over’, ‘Ho, dit raakt mij wel’ of ‘Ho, hier word ik boos van’, dan sta je best even stil bij wat je zag.
Stel jezelf de vraag:
- Roept de titel twijfels of emotie op?
- Waarom is het bericht gemaakt of verspreid? Om je te overtuigen, beïnvloeden, geld van je te krijgen of je te informeren?
- Waarom krijg ik dit bericht te zien?
- Wat zijn mijn vooroordelen?
Ga dus niet onmiddellijk de dingen delen die je ziet.
2. Analyseer de bron
Check je bron!
Stel jezelf de vraag:
- Wie heeft het bericht gemaakt, gepubliceerd en/of verspreid?
- Wanneer werd het bericht, gemaakt, gepubliceerd en/of verspreid?
- Zijn er verdachte elementen aanwezig in het bericht? Zoals bewerkte afbeeldingen of schrijffouten?
Tip: bij deze bronnen vind je betrouwbaar nieuws
3. Lokaliseer andere bronnen
Ga op zoek naar andere betrouwbare bronnen die over hetzelfde onderwerp hebben geschreven.
Stel jezelf de vraag:
- Welke bronnen gebruikt de auteur?
- Zijn de vermelde bronnen echt?
4. Traceer de originele context
Ga na waar het bericht of die informatie origineel vandaan komt.
Stel jezelf de vraag:
- Kan ik het originele bericht ergens terugvinden?
- Is het bericht of de informatie gebaseerd op feiten?
Twijfel je? Deel fake news niet
Twijfel je na deze checks nog steeds of het nu gaat om fake news of niet? Dan deel je het bericht beter niet. Door het bericht te liken, te delen of erop te reageren vergroot je de kans dat het bericht in de tijdlijn of feed van anderen verschijnt.
Kijk eens samen met ouders of voogden
Kijk eens samen met je ouders of voogden naar het nieuws waarover je twijfelt. Misschien kunnen zij wel helpen, of kunnen jullie samen zoeken naar andere betrouwbare bronnen.